Khái niệm cơ bản về lượng tử
Về khả năng lý thuyết thì một máy tính lượng tử có thể thực hiện phân tích cực nhanh các số nguyên khổng lồ ra các thừa số nguyên tố và tìm ra khóa cho một số thuật toán mã hóa phi đối xứng trong đó có mã hóa RSA. Cho đến nay, tất cả các chuyên gia đều đồng ý rằng một máy tính lượng tử đủ lớn để có thể sẽ được chế tạo không sớm hơn khoảng vài thập niên nữa. Để phân tích một số nguyên dài 2048 bit (thường được sử dụng làm khóa RSA) thuật toán Shor [2] cần được chạy trên một máy tính lượng tử có hàng triệu qubit (bit lượng tử). Điều này không xảy ra trong tương lai gần, vì các máy tính lượng tử tốt nhất hiện nay hoạt động ở mức 300 - 400 qubit, đây là kết quả sau nhiều thập kỷ nghiên cứu.
Các nhà nghiên cứu đã đầu tư để giải quyết vấn đề này có thể sẽ xảy ra trong tương lai, các chuyên gia bảo mật đã kêu gọi áp dụng mật mã hậu lượng tử, nghĩa là các thuật toán có khả năng chống lại các máy tính lượng tử. Dường như phải mất một thập kỷ hoặc hơn nữa để quá trình chuyển đổi diễn ra suôn sẻ. Vì vậy, tin tức về việc RSA-2048 có thể ngừng hoạt động sớm nhất là vào năm 2023 đã đến như một tia chớp bất ngờ.
Tin tức từ Trung Quốc
Các nhà nghiên cứu Trung Quốc đã có thể phân tích một khóa 48-bit trên máy tính lượng tử 10 qubit. Họ đã tính toán rằng có thể mở rộng quy mô thuật toán của họ để sử dụng với các khóa 2048 bit bằng máy tính lượng tử chỉ có 372 qubit.
Ngày 23/12/2022, đã xuất hiện công trình khoa học của các nhà mật mã Trung Quốc (Bao Yan và các cộng sự) [3] có tên “Factoring integers with sublinear resources on a superconducting quantum processor”. Một bước đột phá đã được hứa hẹn bằng cách kết hợp thuật toán Schnorr [4] với một bước thuật toán tối ưu hóa gần đúng lượng tử QAOA (quantum approximate optimization algorithm) bổ sung.
Lược đồ được đề xuất của thuật toán phân tích số hỗn hợp.
Bài báo của Claus Peter Schnorr ra đời năm 2021 có tên là “Fast Factoring Integers by SVP Algorithms”. Thuật toán của Schnorr được sử dụng để phân tích các số nguyên được cho là hiệu quả hơn bằng cách sử dụng tính toán cổ điển. Nhóm các nhà nghiên cứu Trung Quốc đề xuất áp dụng tối ưu hóa lượng tử ở giai đoạn tính toán cần nhiều phép tính nhất trong công việc của mình.
Một chiếc với quy mô khoảng 400 qubit ngày nay đã tồn tại, ví dụ như tại IBM [5]. Mặc dù nhu cầu nhất thiết phải thay thế các hệ thống mật mã trên Internet xảy ra đột ngột một ngày nào đó không còn là điều gì quá xa trong tương lai, nhưng nó lại chưa thực sự được nghĩ đến một cách nghiêm túc.
Dario Gil, Jay Gambetta and Jerry Chow holding the new 433 qubit ‘IBM Osprey’ processor Dario Gil, Jay Gambetta và Dario Gil, Jay Gambetta và Jerry Chow nắm giữ bộ xử lý 'IBM Osprey' 433 qubit mới
Câu hỏi mở
Thuật toán của Schnorr đã được cộng đồng toán học đáp ứng với sự hoài nghi nhất định. Tuyên bố của tác giả rằng “nó sẽ phá hủy hệ thống mật mã RSA” trong phần mô tả nghiên cứu đã được xem xét kỹ lưỡng và không đứng vững. Ví dụ, nhà mật mã học nổi tiếng Bruce Schneier nói rằng nó “hoạt động tốt với các mô-đun nhỏ hơn có cùng bậc giống như các mô-đun mà nhóm nhà khoa học Trung Quốc đã thử nghiệm nhưng lại thất bại ở kích thước lớn hơn”. Chưa có ai thành công trong việc chứng minh rằng thuật toán này có thể mở rộng trong thực tế.
Việc áp dụng tối ưu hóa lượng tử cho phần “nặng nhất” của thuật toán có vẻ là một ý tưởng hay, tuy nhên các chuyên gia tính toán lượng tử nghi ngờ rằng tối ưu hóa QAOA liệu có hiệu quả trong việc giải quyết bài toán tính toán này. Có thể sử dụng máy tính lượng tử ở đây, nhưng nó có thực sự giúp tiết kiệm thời gian? Bản thân các tác giả của công trình [3] đã cẩn thận đề cập đến điểm quan trọng đáng ngờ này ở phần cuối của báo cáo của họ, trong phần kết luận: Cần chỉ ra rằng việc tăng tốc lượng tử của thuật toán là chưa rõ do sự hội tụ không rõ ràng của QAOA.
Do đó, có vẻ như ngay cả khi người dùng triển khai thuật toán lai ghép này trên hệ thống lượng tử + cổ điển, thì việc tìm khóa RSA cũng sẽ mất nhiều thời gian như với máy tính thông thường. Tốc độ tăng tốc lượng tử vẫn chưa được biết, vẫn còn một chặng đường dài để phá vỡ RSA lượng tử.
Đáng chú ý, là ngoài số lượng qubit, còn có các thông số quan trọng khác của máy tính lượng tử, như mức độ nhiễu và lỗi cũng như số lượng cổng. Khi đánh giá bằng sự kết hợp của các tham số cần thiết thì ngay cả những máy tính hứa hẹn nhất của năm 2023-2024 cũng không phù hợp để chạy thuật toán Trung Quốc ở quy mô cần thiết.
Bài học thực tế
Trong khi cuộc cách mạng mật mã một lần nữa bị trì hoãn, dư luận xung quanh nghiên cứu này nêu bật hai thách thức liên quan đến bảo mật. Đầu tiên, khi chọn một thuật toán kháng lượng tử trong số rất nhiều đề xuất cho một “tiêu chuẩn hậu lượng tử”, các phương pháp đại số mới chẳng hạn như thuật toán Schnorr cần được nghiên cứu một cách cẩn thận. Cùng với đó, cần chắc chắn nâng mức độ ưu tiên của các dự án để chuyển đổi sang mật mã hậu lượng tử.
|
Tài liệu trích dẫn [1] Stan Kaminsky, Will quantum computers break RSA encryption in 2023?, , January 9, 2023. [2] Peter W. Shor, Polynomial-Time Algorithms for Prime Factorization and Discrete Logarithms on a Quantum Computer, arXiv:quant-ph/9508027v2 25 Jan 1996. [3] Bao Yan, Ziqi Tan, Shijie Wei, Haocong Jiang, Weilong Wang, Hong Wang, Lan Luo, Qianheng Duan, Yiting Liu, Wenhao Shi, Yangyang Fei, Xiangdong Meng, Yu Han, Zheng Shan, Jiachen Chen, Xuhao Zhu, Chuanyu Zhang, Feitong Jin, Hekang Li, Chao Song, Zhen Wang, Zhi Ma, H. Wang, and Gui-Lu Long, Factoring integers with sublinear resources on a superconducting quantum processor, , 23 Dec 2022. [4] Claus Peter Schnorr, Fast Factoring Integers by SVP Algorithms, corrected, , 9/7/2021. [5] IBM Unveils 400 Qubit-Plus Quantum Processor and Next-Generation IBM Quantum System Two, , Nov 9, 2022/. |
Trần Duy Lai
10:00 | 02/01/2024
09:00 | 10/07/2023
08:00 | 10/02/2024
16:00 | 06/07/2023
08:00 | 04/04/2024
09:00 | 18/07/2023
10:00 | 12/07/2023
10:00 | 03/08/2023
10:00 | 17/02/2023
08:00 | 17/07/2023
15:00 | 10/07/2023
11:00 | 27/01/2023
14:00 | 04/07/2023
10:00 | 10/07/2024
Nghị định số 58 được Chính phủ ban hành và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2016 quy định chi tiết về kinh doanh sản phẩm, dịch vụ mật mã dân sự và xuất khẩu, nhập khẩu sản phẩm mật mã dân sự (MMDS). Qua gần 8 năm thực hiện, Nghị định 58 đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai các hoạt động kinh doanh, xuất nhập khẩu sản phẩm MMDS và là căn cứ pháp lý để thực hiện xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực MMDS. Tuy nhiên, hiện Nghị định đang gặp phải một số hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng kịp thời yêu cầu của thực tiễn.
09:00 | 08/03/2024
Chiều 07/3, tại Hà Nội, Ban Cơ yếu Chính phủ tổ chức Hội thảo xây dựng tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) cho thuật toán mã khối ViEncrypt trong lĩnh vực mật mã dân sự. Đồng chí Vũ Ngọc Thiềm, Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo còn có đại diện lãnh đạo các hệ Cơ yếu, các cơ quan, đơn vị thuộc Ban Cơ yếu Chính phủ, các chuyên gia, nguyên cán bộ cấp cao của Viện Khoa học Công nghệ mật mã, Cục Chứng thực số và Bảo mật thông tin..., Ban Cơ yếu Chính phủ.
14:00 | 26/02/2024
Khi dữ liệu được gửi từ nơi này đến nơi khác thì cần phải bảo vệ dữ liệu trong quá trình đang được gửi. Tương tự như vậy, khi dữ liệu được lưu trữ trong một môi trường mà các bên không được phép cập thì cần thiết phải có các biện pháp bảo vệ dữ liệu đó. Bài báo sẽ giới thiệu tóm tắt nội dung tiêu chuẩn ISO/IEC 19772:2020 về an toàn thông tin – mã hóa có sử dụng xác thực. Xác định các cách thức xử lý một chuỗi dữ liệu theo các mục tiêu an toàn bao gồm 5 cơ chế mã hóa có sử dụng xác thực.
13:00 | 18/07/2022
Theo thông tin từ Cục Quản lý mật mã dân sự và Kiểm định sản phẩm mật mã (Ban Cơ yếu Chính phủ), hoạt động cấp phép mật mã dân sự (MMDS) trong quý II/2022 tăng 56% so với quý I/2022.
14:00 | 11/09/2024|Công nghệ PKI
11:00 | 03/09/2024|GP ATM
08:00 | 26/08/2024|GP ATM
10:00 | 19/08/2024|Tin tức sản phẩm
